Staw kolanowy to jedna z najbardziej skomplikowanych struktur naszego ciała, pełniąca kluczową rolę w ruchu i stabilności. W jego obrębie spotykają się trzy główne kości: kość udowa, kość piszczelowa oraz rzepka. To połączenie tworzy staw, który nie tylko umożliwia zginanie i prostowanie nogi, ale również rotację, co jest niezbędne podczas chodzenia, biegania czy skakania.
Staw kolanowy:
W stawie kolanowym znajdują się łąkotki, które działają jako amortyzatory, rozkładając obciążenia podczas aktywności fizycznej i zwiększając stabilność stawu. Obecne są także więzadła, takie jak więzadło krzyżowe przednie (ACL) i tylne (PCL), które stabilizują staw i zapobiegają nadmiernym ruchom.
Złożona budowa stawu kolanowego sprawia, że jest on narażony na różne urazy, w tym skręcenia i uszkodzenia łąkotek oraz więzadeł. Dlatego dbanie o jego zdrowie poprzez rehabilitację, wzmacnianie mięśni oraz stosowanie ortez i stabilizatorów jest kluczowe dla osób aktywnych oraz tych z problemami kolanowymi. Świadomość budowy i funkcji stawu sprzyja lepszemu zrozumieniu potrzeb rehabilitacyjnych, co przyczynia się do dłuższej sprawności ruchowej.
Ze względu na ogromną siłę mięśnia czworogłowego uda, staw kolanowy jest narażony na znaczne przeciążenia. Inne częste przyczyny dysfunkcji tego stawu to wykonywanie powtarzalnych ruchów oraz nadmierne obciążenie niektórych grup mięśniowych przy jednoczesnym osłabieniu innych. Jest to jednym z czynników doprowadzających do przeciążeń przyczepu pasma biodrowo-piszczelowego i pojawienia się schorzenia zwanego kolanem biegacza.
Jednym ze sposobów na złagodzenie objawów ITBS (syndromu kolana biegacza) jest użycie ortezy na kolano. Taki stabilizator wspiera staw i redukuje napięcie w przyczepie pasma biodrowo-piszczelowego, co pomaga zmniejszyć ból. Dodatkowo, delikatny ucisk ortezy może pomóc w redukcji ewentualnej opuchlizny.
Rzepka:
Rzepka to kolejny kluczowy element kolana, chroniący nadkłykcie kości udowej. Przenosi duże obciążenia dynamiczne, co może prowadzić do jej niestabilności. W takiej sytuacji pomocny jest stabilizator rzepki, który odciąża ją i utrzymuje we właściwej pozycji, zmniejszając ból. Jest szczególnie użyteczny podczas rehabilitacji po złamaniu czy zwichnięciu, przyspieszając powrót do sprawności.
Które rozwiązanie wybrać: orteza kolanowa, opaska ortopedyczna, orteza na rzepkę czy stabilizator?
Wszystko zależy od charakteru urazu
W przypadku lekkich kontuzji stawu kolanowego wystarczające są stabilizatory miękkie z efektem kompresji. Te produkty medyczne wspierają mięśnie i więzadła wokół stawu, co pomaga w odciążeniu kolana i zapobiega pogłębianiu się urazu. Ich łagodny ucisk poprawia krążenie krwi, co przyspiesza proces regeneracji. Stabilizatory te można także stosować profilaktycznie po wcześniejszych urazach, aby zmniejszyć ryzyko ich nawrotu. Dzięki elastycznym i lekkim materiałom, nie ograniczają one ruchów nogi, co czyni je idealnymi do noszenia podczas długich wędrówek i innych aktywności fizycznych.
W przypadku poważniejszych urazów zaleca się użycie stabilizatorów kolana z szynami bocznymi, które pomagają utrzymać kończynę dolną w prawidłowej pozycji. Niektóre z tych modeli oferują możliwość regulacji kąta zgięcia, co umożliwia kontrolę zakresu ruchu w stawie i dostosowanie go do postępu w procesie gojenia. Stabilizatory z materiałów oddychających pomagają w utrzymaniu optymalnej temperatury wewnętrznej, co zwiększa komfort ich noszenia.
Wybór ortezy na kolano powinien być omówiony z lekarzem, aby mieć pewność, że dany wyrób medyczny zapewni odpowiednią ochronę przed dalszymi urazami oraz wesprze proces rekonwalescencji.
